stap 13:
electra
accu`s
Accu`s heb je in soorten en maten. In principe kun je drie soorten accu`s onderscheiden:- startaccu`s:
dit zijn relatief goedkope accu`s die vooral geschikt zijn voor het afgeven van veel stroom in korte tijd, zoals (inderdaad!) bij het starten van de motor.
Deze accu`s mogen niet te ver ontladen worden (maximaal 20%) en zijn minder geschikt voor huishoudelijk gebruik in campers. - semi-tractie accu`s:
deze accu`s zijn iets duurder, maar meer `allround`. Ze kunnen verder worden ontladen (tot de helft van de capaciteit) en kunnen zowel als startaccu en als huishoudaccu dienst doen. - onderhoudsvrije (gel) accu`s:
peperduur, maar uitstekend geschikt voor gebruik in campers. Deze accu`s kunnen in beginsel helemaal leeggetrokken worden, maar dan moet het niet gaan vriezen want ontladen gelaccu`s gaan dan vaak kapot.
Dit type heeft nog meer voordelen:- onderhoudsvrij; dus je hoeft ze nooit bij te vullen met gedestilleerd water (dat kan niet eens)
- lekken doen ze ook niet: ze kunnen scheef gemonteerd worden
- geringe zelfontlading: je kunt ze rustig een paar jaar ongebruikt laten staan
- geen ventilatie nodig: ze kunnen in een afgesloten bak staan zonder ventilatiegaten in de vloer (belangrijk voor geluidsisolatie)
capaciteit
De capaciteit (voorraad) van accu`s wordt aangegeven met Ah: ampère uur. Een accu van bijvoorbeeld 100 Ah zou in principe 100 uur lang één ampère kunnen geven of één uur 100 ampère of tien uur lang tien ampère.Zoals uit bovenstaande typebeschrijving blijkt verschilt het per type of de accu ook geeft wat hij heeft.
- startaccu 100 Ah is goed voor 2 uur 10 ampère
- semi-tractie 100 Ah is goed voor 5 uur 10 ampère
- gelaccu 100 Ah is goed voor 10 uur 10 ampère
terug naar bovenzijde pagina
boordnet 24 volt
Onder de bestuurdersstoel staan twee 12V accu`s met een vermogen van 100Ah. De accu`s staan in serie geschakeld en leveren dus 24 Volt. Het zijn onderhoudsvrije accu`s, speciale NATO-uitvoering, en zien er ondanks de leeftijd nog goed uit. Bij aankoop van de auto hadden ze voldoende capaciteit op de wagen met een druk op de knop te starten. Volgens het boekje is de zelfontlading na:3 maanden 10%
12 maanden 20%
24 maanden 30%
36 maanden 50%
De ventilator en de bestaande binnenverlichting werken op 24 Volt. Dit laten we zitten zoals het zit.
terug naar bovenzijde pagina
huishoudnet 12 volt
De meeste inbouwapparatuur is in 24V uitvoering duurder of niet verkrijgbaar (bv de Truma B10 boiler). Voor de huishouding wordt dus een 12 V-net aangelegd.In beginsel kun je via een spanningsdeler 12 V van de bestaande accu's betrekken. Maar om het risico van een lege accu te vermijden installeren we voor de huishouding een aparte set accu`s Dat kan op drie manieren:
- Een extra dynamo van 12 V plaatsen en aansluiten op een of twee (parallel geschakelde) extra accu`s. Tijdens het rijden worden deze accu`s opgeladen.
- twee extra accu`s (in serie geschakeld) via een scheidingsrelais aansluiten op de dynamo. Achter de twee accu`s een omvormer 24V - 12V aansluiten. De accu`s worden tijdens het rijden opgeladen door de 24V-dynamo. Bij stilstand worden de accu`s gescheiden waardoor er geen stroom aan de startaccu`s wordt onttrokken.
- een of twee (parallel geschakelde) accu`s plaatsen en deze aansluiten op een spanningsomvormer/acculader (die via een scheidingsrelais is aangesloten op de dynamo).
Ik ken drie dergelijke apparaten:- Mastervolt 8770, vermogen 20A, regelbare uitgang tot 14,5V, richtprijs ca ƒ 620,==
- Vetus DCC20, vermogen 20A, richtprijs ca ƒ 660,==
- Mobitronic Type 818-2412L. vermogen 15A, richtprijs ca ƒ 350,==
- Maar ook nu blijkt goedkoop=duurkoop. Tijdens de eerste rit (met gewoontegetrouw de koelkast op 12V) blijkt de omvormer gloeiend heet te worden. In de folder van WAECO staat dat (voor zover de nominale stroom van de laadomvormer niet overschreden wordt) ook verbruikers meteen probleemloos worden verzorgd. Dus het moet kunnen. Omdat tijd ontbreekt om het probleem grondig aan te pakken laten we de koelkast ook tijdens het rijden op gas draaien.
In het volgend voorjaar (maart 2000)pakken we het probleem aan. Bij het meten van de laad-omvormer blijkt dat het apparaat geen spanning afgeeft. Als we hem openen zien we vooral veel verbrand draad en gesmolten isolatiemateriaal.
Inmiddels is de (1 jaar geldende)garantie vervallen. Het apparaat wordt vervangen door de Mastervolt 8770. Tot nu toe werkt het nog steeds......
- Een lezer, Arvid Egbertzen, maakte mij er attent op dat het parallel schakelen van twee accu's tot problemen kan leiden: "
Als 2 accu's parallel worden gezet
zonder onderbreking gaan deze elkaar laden, aangezien deze nooit identiek
zijn. Hierdoor wordt de zelfontladingstijd versneld en kan op den duur (als
de accu's verouderen en dat gebeurt zo) de stroom van de een naar de ander
best groot worden.
Tip: neem ipv 2 parallelle accu's 1 zwaardere of onderbreek de verbinding als de accu's niet geladen worden."
Vanaf de accu`s worden 10mm²: + en - kabels onder de vloerplaten naar achter gelegd. Op de plaats waar de klerenkast komt wordt een verdeel/zekeringskastje geplaatst en boven in de kastwand wordt schakelpaneel aangebracht.
220 volt
Veel gebruik zullen we er niet van maken, maar we installeren toch een 220V aansluiting. In de eerste plaats om tijdens de opbouw een electrisch kacheltje aan te sluiten en electrisch gereedschap te gebruiken. In de rechterzijwand wordt een inbouwstekkerdoos (CEE-norm) geplaatst en met neopreenkabel aangesloten op een aardlekschakelaar en installatieautomaat (16Amp). Vandaaruit worden twee leidingen gelegd. Een naar de linkerkant alwaar een stopcontact wordt geplaatst. Op dit stopcontact kan de koelkast worden aangesloten. De andere leiding gaat naar een stopcontact dat aan de voorzijde in de bedbank wordt geplaatst. Hier heeft in de wintermaanden het electrische kacheltje gezorgd voor een aangename temperatuur, zodat de inbouw door kon gaan.terug naar bovenzijde pagina
naar stap 14: inbouw meubilair
terug naar voorpagina